Od połowy XVII w., pojawia się w Polsce zwyczaj wystawiania honorowych wart przy grobie Chrystusa w świątyni, w co angażowały się różne formacje wojskowe lub para-wojskowe. Na przykład w Warszawie za czasów Augusta III straże grobowe składały się z drabantów królowej i oddziałów artylerii konnej, a w innych miastach i miasteczkach z oddziałów wojskowych różnych rodzajów broni, w paradnych mundurach.
Zwyczaj ten jest wciąż żywy na podkarpackich wsiach. „Turki”, czyli straż przy grobie Chrystusa pełni wartę w kościele przy Grobie Pańskim do rezurekcji w niedzielę wielkanocną. Tradycja nawiązuje do pilnowania Bożego Grobu przez żołnierzy rzymskich. Odnośnie genezy tego zwyczaju na Podkarpaciu jest kilka teorii. Prawdopodobnie tradycję wprowadził zakon Kanoników Regularnych Stróżów Grobu Chrystusowego zwanych Bożogrobcami, którzy już od XIII wieku szerzyli w Polsce kult grobu Pańskiego, a na terenach dzisiejszego Podkarpacia prowadzili w późniejszych wiekach działalność misyjną.
Jednakże zgodnie z legendą pochodzącą z Radomyśla nad Sanem zwyczaj ten wiąże się z odsieczą wiedeńską Jana III Sobieskiego. Wracający z wojny żołnierze mieli według tradycji przybyć do swoich miejscowości w zdobycznych, tureckich strojach właśnie w okresie Wielkiej Nocy i zaciągnąć wartę przy grobie Chrystusa w podziękowaniu za ocalenie.
Każdy odział „Turków” ma swoje własne mundury. W niektórych miejscowościach mundury do dzisiaj zdobione są ornamentami tureckimi, a oddziałem dowodzi basza. Dla strojów „Turków” charakterystyczne są wysokie nakrycia głowy, zwane czakami przybrane bogato kwiatami z bibuły i papieru oraz piórami. W wielu miejscowościach stroje straży grobowej nawiązują do historycznych mundurów wojskowych. Niektóre oddziały noszą typowe rzymskie stroje. Tak jak różnorodne jest umundurowanie „Turków”, tak i ich uzbrojenie jest rozmaite. Jednakowe szable są rzadkością. Często są to oryginalne szable z XIX i XX wieku, pozyskane od stacjonujących dawniej w tej okolicy oddziałów wojskowych. W innych miejscowościach strażnicy mają z kolei piki.
W poszczególnych miejscowościach obrzęd pełnienia straży wygląda podobnie. W Wielki Piątek warta zaciągana jest przy grobie Chrystusa, wartownicy pełnią ją aż do rezurekcji.
W Wielką Niedzielę ubierają kolorowe czapy i ozdabiają swoje mundury sznurkami i pomponami. Przed kościołem urządzane są parady wtedy „Turków”, którym towarzyszy miejscowa orkiestra. W wielu miejscowościach w Wielką Niedzielę oraz Poniedziałek Wielkanocny „Turki” chodzą po wsi odwiedzając gospodarzy i prezentując musztrę na ich podwórzach.
Na zdjęciach Straże Grobu Pańskiego w Wielką Sobotę 2019 w Baryczu, Hruszowicach i w Stubnie.
