W czarującym zamku…
Masz ferie? Odwiedź gotycko-renesansowy Zamek Grodzieckich z XVI wieku na Śląsku Cieszyńskim. W tym zamku przyszedł na świat Wacław Grodecki (1535-1591) kanonik i jeden z pierwszych polskich kartografów. Wacław Grodecki jest twórcą pierwszej nowożytnej mapy Polski. Wydana w Bazylei mapa przedstawia ziemie XVI wiecznej Rzeczpospolitej rozciągające się od Morza Bałtyckiego aż po Morze Czarne. Mapa wraz z indeksem „wszystkich krain, miejsc najbardziej popularnych w Polsce, regionów, gór, rzek i jezior zamieszczone w porządku alfabetycznym” i wywodem o pochodzeniu Polski została dedykowana w 1558r. królowi Zygmuntowi Augustowi.
Kolejną ciekawą, a mało znaną postacią związaną z Grodźcem jest wynalazca Józef Bożek (1782-1835), w literaturze zwanym „śląskim Stephensonem”, gdyż w 1815 roku, prawdopodobnie nic nie wiedząc o lokomotywie Anglika z 1814 roku, zbudował pierwszy na kontynencie europejskim powóz z napędem parowym (w 1815 r.), którym woził pasażerów po ulicach Pragi, a krótko potem łódź z parowym silnikiem. Inne konstrukcje wymyślone i wykonane przez Józefa Bożka to m.in.: precyzyjny zegar dla Instytutu Astronomicznego, automatyczny warsztat tkacki i postrzygarka sukna, maszyna do szlifowania zwierciadeł oraz liczne udane protezy rąk i nóg dla inwalidów wojennych. Na zamku w Grodźcu znajduje się jeden z skonstruowanych przez Józefa Bożka zegarów. W parku przy zamku masz szansę zobaczyć (a może nawet sfotografować?!) TAJEMNICZĄ ZJAWĘ. W kawiarni spotkasz noblistkę Wisławę Szymborską.
W Zamkowym Muzeum poznasz bogate zbiory rzemiosła artystycznego – wyroby funkcjonalne i dekoracyjne. Są tu zabytkowe meble, obrazy, naczynia, lustra, lampy, świeczniki, stara porcelana, szkło, historyczne tekstylia, a nawet stroje hrabiny Gabrieli Thun! Kolekcja militariów liczy ponad 300 eksponatów. Odtwarzana jest zamkowa biblioteka, która przed wojną liczyła około 3000 tomów. Przed wizytą zarezerwuj bilet – zwiedzanie zamku tylko z przewodnikiem.
Źródła:
Ilustracje: Na zamku w Grodźcu Śląskim Tekst i ilustracje Ewa Dembiniok. Wydawca: Muzeum Zamkowe w Grodźcu Śląskim. Publikacja powstała dzięki mecenatowi Michała Bożka i Wytwórni Naturalnych Wód Mineralnych „USTRONIANKA”.
Oblicza mecenatu artystycznego na obszarze obecnego województwa śląskiego Teresa Dudek-Bujarek STOWARZYSZENIE HISTORYKÓW SZTUKI, 2024
ISBN: 9788397018501
Dedykacja mapy Polski królowi Zygmuntowi II Augustowi i List polecający z wywodem o pochodzeniu Polski / Wacław Grodecki, Filip Melanchton ; wyd. i wstępem opatrzył Józef Król ; [tł. tekstów łac. Leszek Kędziora i Józef Król] Autorzy: Grodecki, Wacław (ca 1535-1591) Rok wydania: 2011
https://pl.wikipedia.org/wiki/J%C3%B3zef_Bo%C5%BCek
https://pl.wikipedia.org/wiki/Wac%C5%82aw_Grodziecki